Folio 89r

[Sagan] Af Hrómundi Greýpssýni.

I. Cap(ítuli) Ætterni, fædíng uppvỏxtr oc bradgỏr sigur Hromundar. Þat er upphaf þessar(ar) saugoSøgu þessarar at kongr sa redi fyri Gaurþom er Oláfr het, h(an)n w(ar) son Gnoþ(ar) Asmundar, (og) w(ar) frægr madr. Brædr ij÷ [...] woru med k(on)gi, ersem sva hetu Kári og Aurnólfr, þ(ei)r woru l(an)dwarn(ar)m(enn) k(on)gs, herm(enn) m(ik)lir og sterkir. Ein(n) Ríkr bóndi bió þar í Rikino er Greýpr het, h(an)n atti þá konu er het Gun(n)lauð,1 Even though the letter ð is not common in J634, the ascender of the word-final d is crossed with a horizontal bar, making it look like an ð. It is worth to note here that the name is written in the antiqua script, which may suggest some relationship between the script type and the orthography; see also Hraugviður further down on the same page. hun war dóttir Hróks hins Svarta, þau áttu ix s(yni) sin á millum er sva hetu: Hrólfr, Háki, Gautr, Þraustr, Angantír, Logi, Hrómundr[,] Helgi[,] Hrókr. þ(ei)r woru all(ir) Efnileg(ir) m(enn), (og) m(ik)lir f(yrir) ser, en þó war Hrómundr f(yrir) þ(ei)m í ỏllu, h(an)n kun(n)i ei at hrædaz. H(an)n war sva á sig kom(in): at han(n) war fagrEigdr, biartr á hár, herdabreidrherda mikill, midmiór, og kálfa m(ik)ill, þar m(ed) mikill m(adr) (og) sterkr, liktiz han(n)hann lijktest miỏg Hróki módr faudr sin(um)mödur fỏdur sijnum Hroke hinum svarta. Med k(on)gi woru þ(ei)r ij m(enn) er heto Bildr og Voli, þ(ei)r wo(ru) ill(ir) og undirfỏrul(ir), en þó matmatte k(on)gr þá m(ik)ils. Eitt sin(n) war þ(at) at Oláfr k(on)gr hellt austr f(yrir) Norveg m(ed) herlidi síno, (og) helldu þ(ei)r at Úlfaskeriom, heriudu wida, (og) lỏgduz at einu kvỏlldi wid eitt÷ Eyland. K(on)gr bidr þá b(ræd)r Kára Folio 89v og Aurnólf at g(an)ga uppá Eyona, (og) wita hv(er)t þ(ei)r sæusæe n(ock)rei00[?] skip. þ(ei)r gỏ[?]ra2 In J634, this word appears to be written with a detached loop of or a superfluous abbreviation mark for g(er)a, if that's the case, the abbreviation has been ignored here. L840 reads giora. nú sva, g(en)go uppá landit, og litu vj herskip liggia an(nar)s weg(ar) Ey(ar)in(n)ar, und(ir) haumr(um) n(oc)k(rum), þar w(ar) m(ed) Ein(n) Dreki allskrautlegr. Kári kall(ar) til þ(ei)ra af landi, (og) sp(ir) hver f(yrir) skipun(um) redi? Ein(n) Dólgr stód wid siglu á Drekan(um) uppi, (og) qv(ad)st Hraungviðr heita, (og) ræde eg f(yrir) þessum skip(um) s(egir) h(an)n, edr hv(er)t er namn þitt? Kári s(sagdi)3 This word is abbreviated in both manuscripts, but the abbreviation in L840 indicates the past tense, hence this expansion. t(il) sin hit san(n)a og til÷ br(odurs) sinssyns brödurs, og þar med m(ælir) han(n): Aungwan m(ann) weit eg werri til í heimin(um) en(n) þig Hraungviðr! og þar fyrir sk(al) eg hỏggwa þig í smá stycki fyrir hund og hrafnhron[?] : Hraungv(idr) m(ælir): Eg hefir heriat í xxxiij ár÷ sumar og wetr+ i xxxiij är, og hád m(ar)garLx. or(rost)or, og f(en)git sigur í þ(ei)m LX jafnanjafnan Sigur. Mitt wopn er Brijnþwari, er alld(ri) hefir en(n) sliófgast, kom þú her á Morgun Kári! (og) sk(al) eg þá slidra h(an)n í þi(no) briósti. Kári qv(ad)st ei bila m(un)dimundu at hitta han(n). Hraungvidr matti kiósa hv(er)n dag m(an) til dauds fyri Brijnþvaran(um). Þ(ei)r b(ræd)r komu nú aftr til k(on)gs og s(ỏgdu) h(onu)m þessi tídindi. K(on)gr baud þeg(ar) at hallda til or(rost)o og÷ sva war gỏrt, hitt(ust) þ(ei)r nú hverutv(egia) og tókz þar hardr bardagi med þ(ei)m. þ(ei)r b(ræd)r g(en)go wel fram, og hafdi Kári jafn(an) viij edr xij m(enn) j hverio hóggi, (og) er Hraungvidr sá þ(e)tta, hlióp han(n) uppá K(on)gs skip(it) til Kára, (og) lagdi Brynþwaran(um) í gegnum han(n). En(n) er Kári hafdi f(en)git lag(it), m(ælti)4 The word is abbreviated in both manuscripts, but the abbreviation in L840 indicates the use of the past tense, hence this expansion. han(n) til K(on)gs: lifit heilir Herra! en(n) ek man Oþin gista. Efftir þ(at) wo Hraungv(idr) Aurnólf uppá Brijnþv(ar)an(um), og fleigdi h(onu)m÷ d(au)dum á þiliurn(n)ar. En(n) er þ(ei)r b(ræd)r wo(ru) fallnir, kallar Hraungvidr til filgdarm(ann)a þ(eir)ra, at þ(ei)r skuli gefFolio 90rast upp í sitt walld, (og) er þá illr kúr í lidi k(on)gs, en(n) eing(in) jarn bitu á Hraungvid. Þess er nú widgetit at Hromundr Greypss(on) w(ar) í filgd med k(on)gi÷ [...], h(an)n tók ser í haund eina kylfu, byndr ser grátt og sydt geitaskegg, setr sidan m(ik)in hátt á haufud ser÷, wedr sva fram, (og) fin(n)r þá b(ræd)r báda d(au)da, tekr han(n) þá upp merki k(on)gs er ádr war nidr fall(it), (og) lemr m(ed) kylfun(n)i blámen(n)ina5 Superfluous abbreviation marker in J634, blám(m)en(n)ina, ignored. til d(au)ds á bad(ar) hendr. Hraungv(idr) sp(ir) nú hver erad þ(ess)i hrott(in) wæri, edr er þ(et)ta n(ock)ut s(egir) h(an)n÷ fretkallin fadir h(an)s illa Kára, enn÷ Hróm(undr) s(agdi)6 This word is abbreviated in both manuscripts, but the abbreviation in L840 indicates the past tense, hence this expansion. h(onu)m namn sitt, (og) qv(ad)z hefna wilia þ(eir)ra b(ræd)ra, enn ei war Kári m(er) sk(ill)dr[?] s(egir) h(an)n, sk(al) eg þó+ skal samt drepa þ(ig), (og) í þ[v]í gaf han(n) Hraungvidi kylfu hỏgg sva[?] m(ik)it, at h(an)n b(ar) hallt hofudit efft(ir), ogþá m(ælti) sídanHraungvidr : Eg hefir nú wer(it) allwídavijda í bard(au)g(um), (og) alld(ri) f(en)g(it) þ[v]ílíkt hỏgg se(m) þetta. An(n)at hỏgg sló Hrom(undr) Hraungv(idi) med kylfun(n)i í haufudit, war þ(at) ei lettara en(n) hitt, lamadiz þá hausin miỏg, en(n) í þridia hogginu misti h(an)n lífit. Efft(ir) þ(et)ta g(en)go þ(ei)r allir á hendr k(on)gi, se(m)er efft(ir) lifdu, (og) lauk sva bardagan(um).

II. Cap(ítuli) Hrómundr opnar haug Þráins. Nú kan(n)(ar) Hróm(undr) skip(in) oc fin(n)r einn m(ann) hallast upp vit í stafni á Drekan(um), sp(ir) h(an)n þ(ann) m(ann) at namni? en h(an)n qv(ad)z Helgi heita, (og) wera kalladr hin(n) Frækni, er eg br(odir) Hraungvidar s(egir) h(an)n, og nen(n)(i)7 J634 has an abbreviation marker here, which is vaguely similar to that used for er, making the form nennir a possibility. eg ydr ei fridar at bidia. Hrom(undr) tók Helga hin(n) Frækna og let græda han(n) at heilu, hellt h(an)n sídan heim á leid afftr til Sviþiód(ar), Folio 90v og gỏrdiz þar landwarn(ar) m(adr). Efftir þ(et)ta hellt Oláfr k(on)gr lidi sínu westr÷ til Sudr Eýia+ vestur, g(en)go þ(ei)r þar á land, (og) tóku ser strandhỏgge[?] karl ein(n) bió þar á landilandenú uppi miỏg nærri, hỏfdu k(on)gs m(enn) tekit f(ra) h(onu)m+ ij kyr h(an)s, og ráku þær undan ser til skipa, let karl miỏg aumlega yfer ser, widum þan(n) miss(ir), (og) er Hróm(undr) ward þess wys sp(ir) h(an)n kall at hvỏr han(n) wæri? en(n) han(n) qvadst Máni heita. Hrom(undr) sp(ir) hvad hellz h(an)n misst hafi? en(n) h(an)n qvedz lát(it) hafa kyr sín(ar), er (ri)væro sitt hiálprædi, qvedz h(an)n búa þar allskamt frá, og kwad lítla fremd at ræna kotkalla; wæ(ri) þ(at) m(ik)lu m(ei)ri frami s(egir) h(an)n at brióta hauga, (og) abla ser þadan fiár þ(essa) er draug(ur)draugar 8 J634 has here a regular r-superscript abbreviation, which usually is used for ar and it would agree with L840, but it has been expanded as ur to agree with the form of the following verb. hefdihhefdú at w(ar)dweita, Hrom(undr) bad h(an)n segiavijsa ser, ef h(an)n wissi n(ock)ut um sodd(an), en(n) Máni qvadz wiz wita og m(ælti) Þráin war k(on)gr nemndr, er÷ [...] wan(n) allt Valland og wardvar þar k(on)gr yfir, h(an)n war Berserkr m(ik)ill og sterkr, og÷ [...] þar med fullr galld(ra), h(an)n war settr í haug med sv(er)di og herklædum og m(ik)lu audru fee, en(n) fáir eru þ(ei)r ersem fysaz þan(n)igþangad at fáz wid h(an)n s(egir) karl. Hróm(undr) sp(ir) hweria leid sigla sk(ule) þan(n)igdþangad 9 A mistake in J634, should read þangad. karl seig(ir) at h(an)n má sigla rett í sudr á vj dỏgum. Hrom(undr) þackar karli þessa frá saugofräsógn, (og) gaf h(onu)m aptr kyr sín(ar), (og) þar t(il) an(n)(at) fee, ward karl gladigladdur wid þ(et)ta, og rak þær heim til bigda sin(n)a. Efft(ir) þ(at) siglduhielldu þ(ei)r brottbúrt þadan, (og) helldosigldu skip(um) sinum í þá átt se(m) karl h(a)fdi þ(ei)m tilwísat, (og) at vj daga fresti, komu þ(ei)r vest(an) til at Vallandi og sáu þar haug(in) rett f(yrir) fram(m)stafni, á nesi einu. G(en)gu þ(ei)r nú uppá land at haugin(um), (og) tóku t(il) þeg(ar)þegar til at riufa Folio 91r h(an)n, en(n) at lidn(um) iiij daug(um), gátu þ(ei)r kom(it) glúgg áglúgga ä haugin; sáu þ(ei)r þá in(n) at þar sat Dólgr m(ik)ill á stóli, sá war bædi blár og digr, og allr gullleg(um) skrúda klæddr, sva at leyptra þóckti af, rumdi han(n) miỏg m(ik)itvid, er h(an)n bles at Elldin(um). Hróm(undr) sp(ir) þá hv(er) þ(eir)ra allra g(an)ga wili í haugin, (og) skuli sá mega kiósa ser iij kiorgripi af fe haugbúans. Voli qv(ad) aungw(an)+ munde wilia gefa líf sítt, wid þ(at)þvi 10 This word is abbreviated in both manuscripts. se(m) í haugin(um) er; eru her nú LX m(ann)a s(egir) h(an)n: og m(un) Trỏll þ(et)ta ỏllu(m) þ(ei)m bana weita. Hróm(undr) m(ælti) Vog(ad) m(un)di Kári hafa þ(et)ta ef lífs wæri, og qvad m(ik)lega(z) at ser wæ(ri) nidr sleppt í festi nockurri, in(n) í haug(in)*11 The expansion with a single n (haug(in) instead of haug(inn)) follows the written-out forms in J634., þó at eg witi s(egir) h(an)n: at bet(ra) se, at fáz wid viij adra Rauskwa m(enn), en(n) draughaugbúa þen(n)an ein saman÷. Sid(an) fer Hróm(undr) nidr í festin(n)i, war þ(et)ta á nóttu. En(n) er han(n) kom in(n) í haug(in), (og) nidr á gólfit, þá sveifladiz h(an)n um(m), og bar sam(an) fee m(ik)it, er han(n) fan(n) fyri ser, (og) batt þat í festar Endan. Þráin h(a)fdi á fyrri daugun(um) wer(id) k(on)gr yfir Vallandi, se(m) fyrr war sagt; Van(n) h(an)n þ(at) allt m(ed) gỏlldr(um), (og) gỏrdi m(ar)gt íllt af ser. En(n) er han(n) war sva gamall at han(n) kun(n)i ei at geta stridt l(ein)gr; þá let h(an)n setia sig lifandalifande í haug(in), (og) m(ik)it fe m(ed) ser.

III. Cap(ítuli) Hróm(undr) vin(n)r Haugbúan(n), og fær Mistiltein. Hróm(undr) kan(nar) nú víþa haug(in), (og) getr seet hv(ar) sverd hángir upp á ein(n)i súlu, h(an)n kyppir þ[v]í of(an), girdir sig m(ed) þ[v]í, (og) g(en)gr fram at stólin(um) sva mælandi: Mer man w(er)a mál kom(it) or haugin(um) f(ir)st eing(inn) hamlar, Folio 91v eda hv(er)nig wegn(ar)[?] þer þú herna hin(n) Gamli: eda sástú e(ck)e at eg bar sam(an) fee þitt, en húkt(ir) kir á med(an) húndr leidr. Eda hwad war þer í aug(um) er þú horfdir á, at eg tók sv(er)dit og men(it), (og) fiỏlda þin(n)a÷ an(n)a(ra) gripa? Þráin qv(ad) s(er) einkis w(er)dt þyckia um þ(et)ta, ef h(an)n leti sig kirr(an) sitia á stóli sín(um); kun(n)a eg s(egir) h(an)n ádr fyr at beriaz, (og) er þá ord(inn) nógu ragr, ef þú ein(n) sk(alt) ræna mig audi mínum, wil eg synia þer gripan(n)a, (og) máttú siá wid mer d(au)d(um). Þá m(ælti) Hróm(undr) Rigadu þer á fætr, ragr og blaudr, og tak tú sw(er)dit afftr af m(er) ef þú þor(ir). draugurin m(ælti) þat er eing(in) fremd at bera sv(er)d á[?] mig wopnlausan, wil eg helldr reina abl wid þig (og) glímo. Hróm(undr) kastar þá nidr sv(er)dinu, (og) treisti abli sínu, (og) er Þráin sá þ(et)ta, leisti h(an)n ofan ketil sin(n), er h(an)n h(a)fdi upp iupp yfer hlaudunhlödunum, war h(an)n þá ei frínlegr og bles at Elldin(um), er h(an)n war búin at eta or katlin(um), fun(n)i war m(ik)ill íä milli fóta h(an)s, en(n) ketill(inn) fullr af m(ann)a búku(m). H(an)n war í stacki gullfágud(um), bád(ar) h(an)s hendr wo(ru) breinglad(ar), og beigduz neglur fyri góma. Hróm(undr) m(ælti) skrydtú af stóli skálckr argr! Swiptr aullu fee. Þá sv(arar) draugr(inn): Nú man mál wera at fara á fætr, fi[r]st þú fry[a]r mer hugar þ[v]i e(ck)e er þ(et)ta þolandi leingr, lydr ÷ dagurin, en(n) kwỏlld(ar) miỏg, (og) gỏriz þá myrktdimmt í hauginum, reys h(an)n þá á fætr, og g(eck) til glímu wid Hróm(und) og kastadi nidr frá ser katli sín(um), neytti Hróm(undr) þá abls; (og) g(en)guz þ(ei)r at sva hardt, at griót og stock(ar) g(en)go upp, (og) allt þ(at) er f(yrir) ward. Folio 92r þá dátt draugur(inn) á an(n)at kne og m(ælti) þú stiak(ar) mer, og wýst ertu hraustr, Hrom(undr) s(egir)mælti státtú studningslauz á fætr aptr, og m(ik)lo ertú linari en(n) Mani karl s(agdi) mer. þá tók Þráin at Tryllast,12 In J634, the word-initial letter resembles more the capital d than t, compare with Tígilkníf on f. 94v. og fylltiz upp haugr(in) m(ed) illan daun, er wedr g(eck) af h(onu)m tvá wega, setti han(n) þá klær sín(ar) á hnacka Hróm(undar) (og) sleit holld h(an)s og hudina m(ed) af beinun(um), allt á lend(ar) ofan og m(ælti) kvarta ei um þoþött gráne leykr(inn) og sárni kroppr þin(n), þ(vía)t nú sk(al) eg ryfa þig kwikan í sundr. Eig[?]i weit eg s(egir) Hrom(undr) hvad(an) kattarkyn slíkt er kom(it) í haug þen(n)a. Draugurin m(ælir) þú mant fæddr w(er)a af Gun(n)lỏd, (og) eru fá(ir) þín(ir) lik(ar). Jllt man wera s(egir) Hrom(undr) attú13 The scribe of J634 sometimes writes áttú or attú for at þú. klórar mig leingi. Glímdu þ(ei)r þá en(n)÷ bædi hart og l(ein)gi, sva at skálf undir þ(at) í nánd war, þar til um sidir at Hróm(undr) felldi han(n) á fótarbragdi. War þá miỏg dim(m)t ordit. þá m(ælti) Draugr(inn): Nú yfirwan(n)stú mig med rádum, og tókz sverd mitt, skipti þ(at) m(ed) ockr leyki; leingi hefir eg + segir draugur lif(at) í haugi m(inum) (og) lafat á fee þ(ess)u, en(n) ei er gott at trúa grip(um) sín(um), þó godir þycki of miỏgof mióg þike gödir. Og alld(ri) hefir eg ætlat attú mistiltein(n)! mitt góda sv(er)d, m(un)dir w(er)da m(er) til meins, w(ar)d Hróm(undr) þá laus, (og) nádi sv(er)dinu, (og) m(ælti) herm m(er) nú hv(at) m(ar)ga m(enn) þú wan(n)vanst í holmg(aun)goHölmgaungum med Mistilteini. CXXIIIJ qv(ad) draugr(inn), og f(eck) eg alld(ri) skeinu. Semingr k(on)gr er war í Svíþíod, (og) ek reindu(m) ockar Jþróttir, (og) hugdi han(n) eg m(un)di seint un(n)(inn) w(er)da af m(enn)sku(m) m(ỏnnu)m. Hellz í÷ l(ein)ge hefir þú werit m(ỏnnu)m til meins s(egir) Hróm(undr) og man þ(at) happa werk, at láta þig se(m) f(ir)st dey[?]ia, hió han(n) þá hỏfudit af draugin(um), og bren(n)di Folio 92v h(an)n allan upp at biỏrtu báli. Sid(an) war han(n) upp dreg(inn) or haugin(um) (og) fet allt, sp(urdu) m(enn) þá at hwer[?]nig þ(ei)r Þráin og h(an)n h(a)fdihỏfdú skilit? en(n) h(an)n qv(ad) þ(at) hafa g(en)g(it) í kiỏr, þ(vía)t eg hió af h(onu)m hỏfud(it) s(eiger) h(an)n at ockrt[?] skilnadi, Eignadiz Hróm(undr) þá iij kiỏrgripi, af þ[v]í fee er h(an)n socti í haug(in) hríng men og Mistiltein. Feingo þ(ei)r allir of fjár. Sigldi Olafr k(on)gr sva þadan nordr afftr, heim t(il) Rikis síns÷ [...], (og)÷ [...] settiz um(m) kirt at l(an)di síno.

IV. Cap(ítuli) Hrómundr kemz i onad k(on)gs fyri Róg. Ept(ir) þetta varþ Hróm(undr) miỏc frægr af þesso verki, var han(n) bædi winsæll og stórgiỏfull, h(an)n gaf ein(um) m(ann)i þ(ei)m er Hrókr het, eitt sin(n) gullhring god(an) er wóg Eyri, en(n) er þ(at) f(eck) Voli at wita drap h(an)n Hrók á nátt(ar)þeli, (og) tok sva hring(inn) til sin, en(n) se(m) K(on)gr wissi þetta, qvadz h(an)n sk(ill)di launa Vola einhv(er)n tíma h(an)s hrecki. K(on)gr átti systr ij+ og het ỏn(n)r þ(eir)ra Dagní, en(n) hinØnnur Svanhvít, (og) w(ar) sú frem(ri) at aullu, war eing(in) hen(n)ar líki milli Svíþiód(ar) og Hálogalands. Hróm(undr) Greypss(on) w(ar) nú heima med k(on)gi, gỏrdi h(an)n ser kátt wid Svanhvít, og forda(z) hvỏrki at þ[v]í Vola ne Bíld. Eitt sin(n) war þad at hun m(ælti) wid Hróm(und) og s(egir) at þ(ei)r Voli og Bíldr muni wissulega rægia h(an)n wid k(on)g, en(n) h(an)n÷ qvadz aungw(ar) arg(ar) fylur hrædaz, (og) sva l(ein)gi s(eiger) h(an)n se(m), þú willvillt un(n)a mer widtals, þá man eg tala wid þig, (og) lidu+ nú sva fram(m) nockr(ar) stundir. En(n) þar kom um(m) sídir at sva ward megn þessi Rógburdr, at þeir Hróm(undr) ogHrómundur og þeir b(ræd)r h(an)s, urdu Folio 93r at ríma brott÷ or k(on)gs hird+ búrt, (og) fóro heim til faudr síns. litlu her efft(ir) bar sva til eitt sin(n), at Svanhvít kom á tal wid Oláf k(on)g b(rod)r sin(n), (og) m(ælti) sva: Nú er Hróm(undr) dæmdr í brottburt frá k(on)gs hird, hv(er) erhvor ed wora sæmd jók þó mest, en(n) afftr í stadin hafit Erhafe þier 14 J634 has a mistake or an unusual abbreviation here er, a better reading in L840: þier. med ydr þá ij wandavondú m(enn), er hverki rækia frægd ne dád, k(on)gr sv(arar) heyrt haufu(m) wer þess get(it) at h(an)n m(un)di fybla þig, (og) sk(al) sv(er)dit skilia yckar ástir. Litt man þúmanstú þ(at) nú s(eiger) hun, þeg(ar) h(an)n ein(n) ward til þ(ess) fordum at g(an)ga í haug(in) at sækia fee til÷ Þráins, er eng(inn) an(n)ara af þínu lide þordi, (og) fyrri munu þ(ei)r bád(ir) Voli og Bíldr heingd(ir) w(er)da á gálga, s(egir) hun: en(n) þ(ei)r win(n)i þ[v]ílik frægdar werk se(m) Hróm(undr) geck hun sidan(n) snúdugt íä brott.

V. Cap(ítuli) Hrómundr berz mot haddingum med Olafi k(on)gi fyri bón Svanh(hvítar) Nockro siþ(ar) b(ar) sva t(il) at k(on)g(ar) ij er heto bád(ir) Hadding(ar) oc reþo fyri Svíþiod, gỏrdu ord Olafi k(on)gi og budu h(onu)m ij kosti, at h(an)n gæfi þ(ei)m upp R(íki) sitt, eda berdiz wid þá westr á Vænis ysi, m(ed) þ(ei)m war þá Helgi hin(n) Frækni Hraungvidar b(rod)r: en(n) k(on)gr kiỏri helldr at hallda or(rost)o wid þá, en(n) flyia Odul sín; gỏrir h(an)n nú ord þ(ei)m Hrom(undi) og b(ræd)ru(m) h(an)s, at þ(ei)r komiverde til lids wid han(n), wildi Hróm(undr) þá hvergi fara, qv(ad) þá Bild og Vola wel duga m(un)dimundú, (og) win(n)a allt med k(on)gi, for kóngr þá af stad m(ed) lid sitt. En(n) er Svanhvít systir h(an)s feck þ(et)ta at wita, þá fór hun at hitta Hróm(und) ef w(er)da mætti hun gætikeme í n(ock)ro mýktat mijkia Folio 93v mikt÷ 15 The scribe of J643 repeated the last word from the previous page at the top of the following page. h(an)s ged, sva h(an)n yrdi k(on)gi til lids. En(n) er hún kom þ(ar), tók Hróm(undr) hen(n)i wel, m(ælti) hún þá til h(an)s med klỏckvu bragdi: Wird nú til bón m(ína) s(egir) hun m(ei)r en(n) werdleikaverdskulldan b(rodur) m(íns) og weit nú lid k(on)gi, wil eg gefa þer ein(n)÷ skiỏlld og filgir h(onu)m eitt band, at þig mun ei saka á medann þú h(efur) þat. Hróm(undr) þackadi h(en)ni giỏf þessa, (og) het nú ferdin(n)i, gladdiz hún þá, (og) fór heim afftr t(il) borg(ar)in(n)(ar), en Hróm(undr) bióz til orostun(nar), (og) þ(ei)r all(ir) b(ræd)r h(an)s viij m(ed) h(onu)m. Nú kemr k(on)gr med lid sitt til Vænis yss, (og) w(ar) þ(ar) kom(it) f(yrir) Svía lid, en(n) at morgni þeg(ar) víglióz war, wopn(az) þeir hverir[?]tveggio á ysin(um), (og) sóktu Sví(ar) hart fram, en strax se(m) bardag(inn) hófz war Bíldr wegin, en Voli kom þar alld(ri). þ(ei)r Oláfr k(on)gr (og) Haddíngr k(on)gr mætt(uz) í bardagan(um) og baurd(uz) lyktadi sva m(ed) þ(ei)m ad Haddíngr k(on)gr ward sár. Hróm(undr) hafdi sett hrauktialld sitt hino megin watnsins, þ(ei)r b(ræd)r h(an)s herklæd(az) snem(m)a um(m) morgun(inn), en Hróm(undr) m(ælti) þá: Jlla hefir mig dreymt í nótt, (og) man ei g(an)ga allt at osku(m), og man eg e(ck)i fara í dag t(il) or(rost)oorrostonar, en þ(ei)r b(ræd)r h(an)s sỏgdu þ(at) m(ik)la skỏm(m) wera at þóra ei at weita lid k(on)gi sin(um), en(n) w(er)a þó kom(inn) þess erendis[?],16 The reading is largely unclear in J634, it was deciphered based on the readings preserved in L840. fóru þ(ei)r nú til or(rost)oorrostonar, og g(en)go sva hart fram(m), at hv(er) fell um(m) þver(an) an(n)(an) er þ(ei)m mætti af lidi k(on)gan(n)a. Ein fiỏlkíngis kona war þar kom(in) í Alptarham, hún gólgölade m(ed) sva m(ik)lu(m) galdralatum, at eingineinge Oláfs k(on)gs m(ann)a gádi at weria sig; hún het Kára; flo hunhun flaug yfir þá Greýpss(yni) (og) saung hátt. Helgi hin(n) Fræk[ne] mætti þ(ei)m b(ræd)r(um) þ(at) sama sin(n), (og) drap þá alla viij sam(an) hvern efft(er) Folio 94r an(n)an. J þessu bili kom Hróm(undr) til bardagans. Helgi hin(n) Frækni þeckti han(n) brádt og m(ælti) Nú er sá herhier sa kom(inn), er wóg Hraungvid br(odr) min(n), (og) megit Ermege þier 17 J634 has a mistake or an unusual abbreviation here er, a better reading in L840: þier. nú siá wid sverdi h(an)shanns sverde, er han(n) sóckti í haug(num); warstu nú fiær(ri) Hróm(undr) s(agdi) h(an)n: er eg drap b(ræd)r þína. Hrom(undr) m(ælti) Ecki þarf þú Helgi at fryia mer hug(ar), þ(vía)t an(n)(ar) hv(er) eg eda þú sk(ul)u nú falla. Helgi sv(arar); Mistiltein(n) er sva þúngt wopn, áttú fær ei walldit, og wil ek liá þer an(n)(at) sv(er)d, ersem þer see wopnhæfara. Hróm(undr) m(ælti) Ecki þarftú at bregda mer um(m) orkuleysi, þ(vía)t muna muntú þ(at) hỏgg er eg gaf Hraungvid, þáþegar haus h(an)s moladizmoladest j honum hausenn. H(elge) seig(ir): þú Hrom(undr) hefir bundit widum þína haund sockaband Meyi(ar) ein(n)r(ar), skil þig wid skiỏld þan(n) er þú ber, þ(vía)tþví eingi sár fær þú med(an) þú ber þ(et)ta band, (og) helld eg f(yrir) sátt áttú trúir á þá meyio. Hróm(undr) þoldi ei þessi skapraun(ar) ord, (og) kastadi nidr sk(ill)din(um). Helge hin(n) Frækni hafdi jamn(an) sigr hafft, og wan(n) m(ed) fiỏlkingi fridlo sin(nar) er Kára het, er þar flỏckti þá÷ yf(ir) þ(ei)m í Alfft(ar) líki, reiddi Helgi þá sva hátt sv(er)d sitt, upp yfir sig, at þ(at) tók sundr fótlegg alfftarin(nar), og rendi sv(er)dit ofan í ysin upp at hiỏllt(um) er þ(at)þar er hann misti Hromund(ar), þ[v]íþar er han(n) brá ser undan. þá m(ælti) Helgi: nú er far(in) mín heill, og illa tokz til, er eg missta þín. datt Kára þá d(au)d nidr. Hróm(undr) m(ælti) Nú wan(n) þú Helgi hit we[r]sta slis, er þú drapdrapst siálfr fridlo þína, og farin mun þin heill. En(n) af þesso sama hỏggi er Helgi hió til Hróm(undar) sn(ar)t oddroddurenn sv(er)dsins kwid Hróm(undar) og risti nidr, en(n) Helgi laut Folio 94v efftir hỏgginu, er sv(er)dit festiz í ysin(um) se(m) fyrr war sagt, ward Hromundr þá÷ ei hand sein(n), (og) hỏggr Mistilteini í haufud Helga, klofnadi þá hialmr(inn) og hausin(n), sva stad(ar) nam í herdun(um), brotnadi þá skard í sverdit. Efftir þ(at) tók Hróm(undr) Tígilkníf sin(n), og stack í kwidin á ser í sársbrúnin(nar) raufar, hrátt sva ystron(n)i in(n), er út hángdi hrifiar þar med sam(an) kwidin med bandi, (og) bátt klædin hardt at ser útan, sóckti sva fram í akafa, og felldi hv(er)n um(m) an(n)(an) þv(er)an(n), bardiz sva fram til midrar nætr, flydi þá lid þ(at)÷ se(m) efft(ir) war af Haddíngum, og lykr þar med orustun(n)i. Hrom(undr) seer þá at ein(n) m(adr) st(en)dr á ysin(um), (og) weit han(n) at sá sami mun gỏrt hafa ysin(n) med gaulldr(um) á watnid, þeckti han(n) at þ(et)ta war Voli. Hróm(undr) qv(ad) ei osk(il)dt at launa h(onu)m n(ock)ro, hlióp til h(an)s, reiddi upp Mistiltein(n), og wildi hỏggva h(an)n, en Voli bles sv(er)dit or hendi h(onu)m, hitti þ(at) fyrir wauk eina, (og) sỏck sva nidr í watnid. þá hló Voli og m(ælti) Nú er þú feigr, er þú mist(ir) Mistiltein or hendi þer, Hróm(undr) sv(arar) fyrr manto deyia en(n) eg, hlióp han(n) þá at Vola, greip h(an)n hondu(m) á lofft upp, og færdi han(n) nidr wid ysin(n) atä haufdi, sva at hausin(n) brotnadi, lág þessi galdra Raumr þ(ar) nú d(au)dr, en(n)÷ Hróm(undr) settiz nidr á ysin(n) og m(ælti) Jlla gordi eg at eg hafdi ei Rád meyiarin(nar), hefir eg nú f(en)git xiiij undir, og þar med miz b(ræd)r mína viij, (og) mitt goda sv(er)d Mistiltein(n) fell í watnid, fær eg þess alld(ri) bætr, erat eg misti sv(er)dit, g(eck) h(an)n sid(an) þad(an) (og) heim at tialldi sinu og tók nockra hvíld. Folio 95r

VI[.] Cap(ítuli) Hrómundr er í grædslo hiá Hagli Karli og Kerlíngo h(an)s. Sva er frá÷ sagt at þeg(ar) Svanhvít k(on)gs syst(ir) frett(ir) Hróm(undr) mi(ỏc) sár(an) wera, fer hun á h(an)s fund, (og) saum(ar) sam(an) kwidin med silki þrædi (og) smyr sidan, leitandi h(onu)m allra þ(eir)ra hagenda er hún kan(n), let sid(an) færa h(an)n karli þ(ei)m til grædslu er Hagall het; kerlíng h(an)s war klók nockut, þaug tóku wel wid h(onu)m, (og) græddu han(n) at heilu á laun. þat fan(n) Hromundr at þessi hiónþau woru+ klök nockut og marg kun(n)ug. karl war wanr at weyda fiska or watninu WæniVæner, (og) eitt sin(n) er h(an)n w(ar) at weydiskap sin(um), dróg h(an)n eina Geddu m(ik)la, (og) er h(an)n kom heim og÷ krufdi+ hann gedduna+ og, fan(n) han(n)÷ í hen(nar) maga Mistiltein, sv(er)d Hróm(undar) og f(eck) h(onu)m þ(at). Hróm(undr) ward miỏg gladur wid þ(et)ta, og kyssti á sverdsins hiỏllt, (og) umbunadi karli þ(et)ta wel. Ein(n) m(adr) war sá med Haddíngi k(ongi)18 L840 has a lacuna from here onwards. er het Blindr hin(n) Jlli; H(an)n s(agdi) k(on)gi at Hróm(undr) wæri lífs og græddr á laun hiá þ(ei)m Hagli karli, og kerlíngo h(an)s. k(on)gr qv(ad) þ(at) otrúlegt at þau m(un)du þora at leyna h(onu)m þar. k(on)gr baud at leita h(an)s þáng(at), fór Blindr þan(n)ig wid n(ock)ra m(enn) til húsa þ(eir)ra Hagals, (og) sp(irja) ef Hróm(undr)(ri) þar geymdr? kerlíng s(egir) h(an)n m(un)di ei þar fin(naz). Blindr leitadi wandlega, (og) fan(n) ei at helldr, þ(vía)t kerling h(a)fdi falit Hróm(und) und(ir) hitu katli sin(um), fo(ru) þ(ei)r nú Blindr og h(an)s feelag(ar) þadan. Og er þ(ei)r wo(ru) á leid komn(ir) m(ælti) Blindr: Ei er ferd wor frægileg ordin, og sku(lum) w(er) afftr snúa, þ(ei)r gỏrdu nú sva, komu heim og fundu kerlíngu, s(egir) Blindr hún wæri brỏgdótt, og hefdi geimt Hróm(und) und(ir) katli sín(um). leit(it) þar þá kv(at) hún, (og) takit han(n). En(n) þ[v]í s(agdi) hun þ(et)ta, at þeg(ar) hún sá þ(ei)r sneru aptr, færdi hún Hróm(und) í kwen(n) skrúda, (og) let han(n) snúa kwỏrnin[?] Folio 95v mala. þeir leita nú í husun(um), og þegar þ(ei)r koma þan(n)ig se(m) mærin(n) snir kwỏrnin(n)i, þá snudrúdu þ(ei)r allt um kríng, en(n) sú sama mær leit ófyrlega til k(on)gs m(ann)a. Snero þ(ei)r en(n) sva á brott at þ(ei)r fundu h(an)n e(ck)e. Og er þ(ei)r wo(ru) á weg komn(ir), s(egir) Bl(indr) at kerlíng man hafa willt sión(ir) fyr þ(ei)m, (og) ser þycki grunsamt at Hróm(undr) muni hafa werit þ(at), se(m) sneri kwỏrnin(n)i í kwen(n)klædun(um), (og) seer eg o(ss) hefir yf(ir)seez, dug(ir) oss ei at þreíta wid kerlíngu þessa, þ(vía)t hun er oss klókari, bádu þ(ei)r h(en)ni ills (og) foru heim(m) afftr til k(on)gs wid sva búit, (og) s(agdi) h(onu)m allt sem farit hafdi.

VII. Cap(ítuli) Draum(ar) Blinds, og útlegging(ar) Haddíngs K(on)gs. Um vetrin ept(ir), b(ar) m(ar)gt fyri Blind í svefni, o(g) s(agdi) h(ann) K(on)gi eitt sin(n) draum sin(n) og m(ælti) sva: Mer þóckti wargr ein(n) ren(n)a austan af landino, (og) allt hin(n)gat at hallin(n)i, h(an)n beit ydr k(on)gr, og weitti ydr á w(er)ka. k(on)gr qv(ad)st ráda draum(inn) sva: her man koma k(on)gr ein(n) af n(ock)rum stad, (og) man fundur(inn) w(er)da skædr f(ir)st, en falla þó nidr til sátta. En(n) qv(ad) Blindr sig dreimt hafa an(nan) draum: At h(onu)m þóckti marg(ir) haukar sitia í einu húsi, (og) þeckta eg þ(ar) fálcka þin herra s(agdi) h(an)n: han(n) w(ar) allr fiadralaus, og flettr haminum. k(on)gr m(ælti) Vindr man koma af skyum, og skelfa wora Borg. þridia draum dreimdi mig s(agdi) Blindr: At eg þóckti siá mỏrg swín ren(n)a sun(nan) at k(on)gs hallin(n)i, rótudu þau miỏg upp jỏrdun(n)i med ranan(um), k(on)gr m(ælti) þat er fyri siáfarólgu, wotwidr(it) og graswexti þ(ei)m, er grær af wat[n]sins waukva, er sólin skyn í heidi. fiorda draum dreimdi mig s(agdi) Blindr: at mer þóckti ein(n) ogurlegr hriki koma Folio 96r austan ad, h(an)n beit ydr k(on)gr stóra und, k(on)gr m(ælti) Sendim(enn) munu koma frá ein(um) k(on)gi í mína hall, þ(ei)r munu bíta upp ỏ(llum) sin(um) wapn(um), (og) þar af man eg reid(az). Hin(n) fimti draumr er sá segir Blindr: at mer þóckti liggia um allt Svíawelldi ein(n) grimlegr ormr. Her man koma at l(an)di s(egir) k(on)gr dreki wæn(n) hladin(n) gersem(um). (Sjỏunda)19 Note that the story jumps from the fifth dream to the seventh dream. Draum dreimdi mig, s(agdi) Blindr: At mer þóckti koma af l(an)di ofan svỏrt kyr20 Note that the variant kýr is characteristic to text-group B. med klóm, og wængium, og fliúga brott med þig k(on)gr! þá dreimdi mig en(n) s(agdi) h(an)n: at ormr ein(n) wæri hia Hagli karli, sá beit mig grim(m)lega, át han(n) bædi mig og ydr upp, k(on)gr! og alla ydar m(enn), edr hwad mun þ(et)ta þída herra! k(on)gr m(ælti) heyrt hefir eg sagt, at skamt á brott fra híbylum Hagals karls, liggi hydbiỏrn no(ck)r, man eg fara at win(n)a Biỏrn(inn) og man h(an)n þá bistaz miỏg. Her næst dreimdi mig s(agdi) Blindr: at dreka hamr wæ(ri) dregin(n) um k(on)gs hỏllina alla, og heck þ(ar) wid lyndi Hromundar. k(on)gr m(ælti) þat weit þú at Hróm(undr) misti sverd og lynda í watninu, eda ertú nú hræddr wid Hrómund? Fleiri drauma dreimdi Blind, hv(er)ia han(n) s(agdi) alla k(on)gi, en k(on)gr redi alla ser í wil, en aungw(an) sva se(m) þíddi. Nú s(egir) Blindr draum sin(n) er han(n) dreymdi um sialfan sig og m(ælti) mer þóckti Jarnhringr settr um min háls, s(agdi) h(an)n: k(on)gr m(ælti) þat er þíding þess draums attú mun heingdr w(er)da, og þar med munu wid bádir feigir.

VIII. Cap(ituli) Dráp þ(eir)ra Haddíngs k(on)gs og Blinds (og) gipting Hróm(undar) Folio 96v Ept(ir) þetta samn(ar) Oláfr K(on)gr lidi, oc hellt þ[v]í sidan t(il) Svíþiód(ar). Hróm(undr) filgdi h(onu)m, komu þ(ei)r á owart at haullu Haddíngs k(on)gs, h(an)n lág í úti skemmu ein(n)i, og ward ei fyrr war wid hernadin, en(n) upp war brot(in) skem(m)u hurdin, kallar Haddingr k(on)gr þá á m(enn) sína, og sp(ir) hver(ir) um(m)21 Here the text of L840 starts again on f. 260r. nætr strída? Hróm(undr) s(agdi) til sín. k(on)gr m(ælti) þú munt nú wilia hefna b(ræd)ra þin(n)a? Hróm(undr) s(agdi)qvad han(n) sk(ill)di fátt tala um(m) fall b(ræd)ra sin(n)a; sk(al) þú nú þ(ess) giallda s(egir) h(an)n: (og) her lífit missa. Þá hlióp upp ein(n) kappi Haddíngs k(on)gs, sva÷ [...] stór se(m) Risi, og wildi weria k(on)g, en(n) Hróm(undr) drap þan(n). Haddingr k(on)gr werz í hvílun(n)i sva h(an)n feck eckert sár, þ[v]í hv(er)t sin(n) se(m) Hróm(undr) hió til h(an)s, kom sw(er)dit flátt á k(on)g, þá tok Hróm(undr) kylfu og lamdi Haddíng k(on)g í hel med hen(n)i÷ [...]. þá m(ælti) Hróm(undr) Her hefir eg felldan Haddíng k(on)g, (og) hefir eg ei fundit÷ [...] frægri m(ann). Karlin Blindr, er het Bavis rettu nafni war bundin(n) og heingdur sidan, rættiz sva draumr h(an)s. Toku þ(ei)r þ(ar) m(ik)it gull og an(n)ad fee, helldu sidan heim. Oláfr k(on)gr giffti Hromundi Svanhvít systr sína, þaug un(n)tuz wel, áttu s(yni) og dætr til÷ [...] samans, (og) woru afbragd an(n)ara m(ann)a, eru af þ(ei)m komn(ar) k(on)ga ættir og kappar miklir, og dreifdiz sá afspreingr wída um(m) laund, jafnwel til Islands. Og lykr her sva Saugun(n)i af Hromundi Greýpssyni. 22 In J634, the text is followed by a colophon, which reads skrifud 3 Martii A(nno) 1767. There is no colophon in L840.

About this text

Title: Hrómundar saga Greipssonar (based on JS 634 4to with variants)
Edition: Taylor edition
Editor: Edited by Katarzyna Anna Kapitan

Identification

Reykjavík, Landsbókasafn Íslands, JS 634 4to

Contents

The contents of this manuscript are described in the following online catalogues:

List of witnesses

  • J634: Reykjavík, Landsbókasafn Íslands, JS 634 4to
  • L840: Reykjavík, Landsbókasafn Íslands, Lbs 840 4to

About this edition

This is a digital edition of the eighteenth-century version of Hrómundar saga Greipssonar. It is based on the text preserved in JS 634 4to with variants from LBS 840 4to.

The edition was prepared by Katarzyna Anna Kapitan.

Availability

Publication: Taylor Institution Library, one of the Bodleian Libraries of the University of Oxford, 2024. The XML files are available for download under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License . The images of JS 634 4to are reproduced from Reykjavík, Landsbókasafn Íslands under a Creative Commons Attribution 4.0 International License by permission of the institution .

ORA download

Source edition

Hrómundar saga Greipssonar (based on JS 634 4to with variants), Iceland, 1737-1767.

Editorial principles

This XML-based edition was created by an automatic export from LaTeX on 14 January 2024.

The editorial principles are discussed in Lost but Not Forgotten, pp. 223-225.

Lost but Not Forgotten: The Saga of Hrómundur and Its Manuscript Transmission Taylor Institution Library Oxford 2024